1^ο Γυμνάσιο Παλλήνης

«Αγιογραφία»

Πολιτιστικό Πρόγραμμα - Εργαστήρι Τέχνης

 

Εισαγωγικό Κείμενο

Η πρώτη σκέψη μας για τη σχολική χρονιά 2010 – 2011 ήταν να δημιουργήσουμε ένα μόνιμο εργαστήρι τέχνης στο σχολείο μας. Επιθυμία μας είναι να εντάξουμε διάφορες δραστηριότητες που έχουν να κάνουν με την ενασχόληση και καλιέργεια τεχνών που έχουν σχέση με τον πολιτισμό της πατρίδας μας. (Αγιογραφία , ψηφιδωτο, αγγειοπλαστική κλπ).

Έτσι για φέτος αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε με την εκμάθηση της Αγιογραφίας σύμφωνα με τον παλαιό, παραδοσιακό τρόπο. Μετά από συζήτηση με τους μαθητές στην αρχή της Σχολικής χρονιάς φάνηκε να το υποδέχονται θετικά κάτι που επιβεβαιώνεται από τον ενθουσιασμό που είχαν μετά τις πρώτες συναντήσεις μας που ξεκίνησαν στα τέλη Οκτωβρίου στο χώρο του σχολείου μας.

 

Στο πρόγραμμα συμμετέχουν 16 μαθητές και από τις τρεις τάξεις του σχολείου μας.

 

Υπεύθυνοι καθηγητές:

κ. Δαμανάκης Μιχάλης και κ. Παπαδημητρακοπούλου Μαριάννα.

 

Στόχοι του Προγράμματος

• Οι μαθητές να μάθουν τα μυστικά της βυζαντινής αγιογραφίας και τη «γλώσσα» αυτής της τέχνης.
• Να παρακολουθήσουν τα στάδια εξέλιξης μιας εικόνας και έτσι να εκτιμήσουν περισσότερο την τέχνη ως μια προσπάθεια του πνεύματος του ανθρώπου που απαιτεί κόπο και αγάπη.
• Να προχωρήσουν οι ίδιοι στην δημιουργία της πρώτης τους εικόνας.
• Να κινηθεί το ενδιαφέρον τους για την τέχνη αυτή αλλά και γενικά για τις τέχνες αφού αυτές δεν θα είναι κάτι ξένο αλλά κάτι δικό τους πια.
• Να συνειδητοποιήσουν ότι η τέχνη αυτή είναι κομμάτι του ελληνικού πολιτισμού και της παράδοσής του.

 

Χρόνος υλοποίησης του προγράμματος

Το πρόγραμμα ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2010 και θα συνεχιστεί μέχρι το τέλος της σχολικης χρονιάς με προοπτική να συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια.

Μέθοδος υλοποίησης του Προγράμματος

• Παρουσίαση σημαντικών έργων τέχνης και ερμηνεία τους
• Δημιουργία πραγματικού εργαστηρίου σε αίθουσα του Σχολείου
• Οι μαθητές να ζωγραφίσουν οι ίδιοι τις πρώτες τους εικόνες αντιγράφοντας σημαντικά έργα σπουδαίων βυζαντινών αγιογράφων χρησιμοποιώντας τα παραδοσιακά υλικά αγιογραφίας

 

 

Πεδία σύνδεσης με τα προγράμματα σπουδών των αντιστοίχων γνωστικών αντικειμένων

Θρησκευτικά και Ιστορία:

Μελετώντας από κοντά την βυζαντινή τέχνη κατανοούν καλύτερα την εκκλησιαστική ιστορία αλλά και τη ελληνική ιστορία, γέννημα της οποίας αποτελεί η τέχνη αυτή.
Στα βιβλία των Θρησκευτικών όλων των τάξεων υπάρχουν πλήθος Βυζαντινών Εικόνων αλλά και μαθήματα που ξεκινούν ή και στηρίζονται στη μελέτη και ερμηνεία μιας Βυζαντινής Εικόνας. Οι μαθητές καταλαβαίνουν καλύτερα τα χαρακτηριστικά αυτής της τέχνης αφού και οι ίδιοι ζωγραφίζουν κάποια από τα ιδιαίτερα αυτά χαρακτηριστικά

 

Καλλιτεχνικά.

Ανάπτυξη των δεξιοτήτων των μαθητών όπως στοχεύει και το συγκεκριμένο μάθημα.

 

 

Τι πρσφερει στους μαθητές το πρόγραμμα

• Οι μαθητές ασχολούνται με κάτι δημιουργικό και πρωτότυπο, ασκώντας δεξιότητες και μεράκι, που δεν έχουν την ευκαιρία μέσα από το κλασσικό πρόγραμμα σπουδών να ασκήσουν.
  
  
• Βλέπουν το σχολείο σαν ένα χώρο που κάνουν κάτι το οποίο τους αρέσει και όχι μόνο επειδή πρέπει. Μαθητές και καθηγητές εχουν την ευκαιρία να γνωριστούν καλύτερα από ότι δίνει η ευκαιρία ενός κλασσικού μαθήματος.

 

 

Μέθοδος εκμάθησης

• Η σωστή εκμάθηση της αγιογραφίας αρχίζει από την εκμάθηση του σχεδίου. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να εξασκηθεί ο μαθητής χρησιμοποιώντας μολύβι και γομολάστιχα και σχεδιάζοντας γραμμικά την μορφή και την κίνηση των αγίων, να αποκτήσει αρκετή ευχέρεια πάνω σ’ αυτό.
  
  
• Όταν μια εικόνα είναι σχεδιασμένη σωστά (με τα διάφορα μέλη στη θέση τους) τότε και στο χρώμα να μην έχει μεγάλη επιτυχία, η εικόνα «στέκει» και δεν απωθεί το θεατή. Αν όμως είναι κακοσχεδιασμένη, τότε και άριστο χρωματισμό να έχει, είναι αποτυχημένη.
  
  
• Αρχίσαμε λοιπόν, τα μαθήματα με τον σχεδιασμο των χαρακτηριστικών του προσώπου ( μύτη, μάτια, στόμα ) , τις διαστάσεις που πρέπει να έχουν σε σχέση με το πρόσωπο αλλά και μεταξύ τους.
  
  
• Πρέπει να εφοδιαστούμε με πολλή υπομονή.
  
  
• Ο αρχάριος δεν πρέπει να ξεχνάει τον κανόνα: Δέκα φορές θα παρατηρείς και μια θα τραβάς μολυβιά
  
  
• Πρώτα δηλαδή θα παρατηρήσουμε το γενικό σχήμα του ματιού. Θα δούμε π.χ. ότι είναι αμυγδαλωτό. Θα παρατηρήσουμε το πλάτος της ίριδας συγκρίνοντας το με το πλάτος του βολβού του ματιού. Θα παρατηρήσουμε την καμπυλότητα της γραμμής των βλεφάρων. Το μεγάλο εργαλείο και το μοναδικό που θα μας βοηθήσει στο σωστό σχεδιασμό και την πιστή αντιγραφή είναι η σύγκριση.

 

Τα στάδια κατασκευής εικόνας από τον προπλασμό έως την τελική της μορφή

 

No1	No2	No3	No4

No5	No6	No7	No8

No9	No10	No11	No12